• صفحات المجلة

    • فهرس المقالات روشنایی

      • حرية الوصول المقاله

        1 - تأثیر هندسه و سطح نورگیر بر ویژگی¬های نور روز اتاق در معماری مسکونی دوره قاجار (نمونه موردی خانه¬های سنتی واقع در محله عودلاجان شهر تهران)
        علی هاشمی محمدرضا بمانیان
        باوجود تخمین‌های مختلفی که در خصوص راهبردهای مؤثر در ایجاد روشنایی طبیعی و آسایش بصری در پیکره‌ی خانه¬های سنتی ایران بیان گردیده، ارزیابی کمی دقیق بر میزان کارایی و کیفیت آن، مشخص نشده است. در معماری دوره قاجار جهت استفاده حداکثری از نور طبیعی روز چه راهبردهایی به کار گ أکثر
        باوجود تخمین‌های مختلفی که در خصوص راهبردهای مؤثر در ایجاد روشنایی طبیعی و آسایش بصری در پیکره‌ی خانه¬های سنتی ایران بیان گردیده، ارزیابی کمی دقیق بر میزان کارایی و کیفیت آن، مشخص نشده است. در معماری دوره قاجار جهت استفاده حداکثری از نور طبیعی روز چه راهبردهایی به کار گرفته می‌شده و این مهم تا چه میزان در بناهای مسکونی سنتی شهر تهران به‌واسطه نوسان شدت تابش و امکان بروز خیرگی موردتوجه بوده است؟ این پژوهش سعی دارد تا به تدقیق و شناسایی راهبردهای مؤثر بر میزان مطلوبیت بهره¬مندی از نور طبیعی روز و آسایش بصری در خانه‌های سنتی دوره قاجار در محله عودلاجان شهر تهران بپردازد. نوشتار حاضر از پارادایم کمی و راهبرد شبیه‌سازی برخوردار بوده که برای محاسبات خود، از نرم‌افزار راینوسروس و مبتنی بر شواهد برگرفته از خوانش کالبدی ساختار فضایی خانه¬های سنتی شهر تهران در دوره قاجار به‌صورت نمونه‌گیری غیر تصادفی استفاده نموده است. نتایج به دست آمده نشان داد که آتونومی نور روز فضایی در اکثریت اتاق‌های تحت بررسی در سطح قابل قبولی (بیش از 50٪) بوده و بنابراین این اتاق‌ها به‌خوبی توسط نور طبیعی روشن شده¬اند. علاوه بر این، مقایسه داده¬های این تحلیل¬ها نشان می¬دهد که نسبت به‌کاررفته در سطح نورگیرها در حدود 19.20% مساحت کف اتاق و جهت غالب نورگیری از جبهه جنوبی بوده است. همچنین، تمام اتاق‌ها ازلحاظ احتمال بروز خیرگی در سطح قابل‌قبول ذکر شده در استانداردهای نورپردازی قرار می¬گیرند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - نقش رون اصفهانی در روشنایی طبیعی فضاهای مجاور حیاط مرکزی: خانه¬های تاریخی شهر اصفهان
        ساناز  رهروی پوده
        <p>یکی از عوامل مؤثر در طراحی بناها، جهت&zwnj;گیری مناسب آن&zwnj;ها نسبت به جهت قرارگیری خورشید و استفاده مطلوب از نور طبیعی است. در تحقیقات انجام&zwnj;شده دررابطه&zwnj;با بناهای ساخته&zwnj;شده در ایران به سه رون (جهت) اشاره&zwnj;شده که جهت&zwnj;گیری بناهای شهر، نسبت به أکثر
        <p>یکی از عوامل مؤثر در طراحی بناها، جهت&zwnj;گیری مناسب آن&zwnj;ها نسبت به جهت قرارگیری خورشید و استفاده مطلوب از نور طبیعی است. در تحقیقات انجام&zwnj;شده دررابطه&zwnj;با بناهای ساخته&zwnj;شده در ایران به سه رون (جهت) اشاره&zwnj;شده که جهت&zwnj;گیری بناهای شهر، نسبت به نور خورشید، جهت باد و به&zwnj;طورکلی استفاده مناسب از شرایط بهینه از ویژگی&zwnj;های اقلیمی را مدنظر قرار داده است. سؤال اصلی تحقیق آن است که جهت قرارگیری خانه&zwnj;ها چه برمبنای رون و چه برمبنای زاویه قرارگیری آن&not;ها در روشنایی نماها و به تبع آن فضاها چه نقشی داشته است؟ هدف از این تحقیق است که نقش جهت قرار&not;گیری خانه&not;ها در روشنایی فضاها را موردمطالعه قرار دهد. روش به&zwnj;کاربرده شده در این پژوهش روش تحقیق به&zwnj;صورت کیفی و برای جمع&zwnj;آوری داده&zwnj;ها از روش کتابخانه&zwnj;ای و میدانی بهره برده شده و تحلیل داده&zwnj;ها بر اساس روش توصیفی و تفسیری انجام&zwnj;شده است. نتایج این تحقیق بیانگر آن است که کشیدگی خانه در محور شمالی- جنوبی در زمستان به&zwnj;صورت محدود برمبنای رون اصفهان بهتر از بقیه زاویه&zwnj;های قرارگیری دیگر برای روشنایی تهرانی (زمستان نشین) عمل می&zwnj;کند. اما درمجموع و در هیچ&zwnj;کدام از جهت&zwnj;ها تأثیر چشمگیری در روشنایی نماها نداشته&zwnj;اند. اما زاویه&not;های قرارگیری متنوع در خانه&zwnj;های تاریخی که بر اساس رون اصفهان ساخته نشده&zwnj;اند، وابسته به شرایط اقلیمی نبوده و بیشتر بر اساس شکل زمین و کشیدگی محوری آن ایجادشده است.</p> تفاصيل المقالة